Ескі Шежіреден белгілі Қыпшақтың Торы (Торғайғыр) атасынан Әлпейіс, Күплейіс туады. Әлпейістен Қытаба, Түйішке. Күплейістен – Көкмұрын (Құдайменді), Шашты (Кеңшегүл) тарайды.Осылардың ішінде Шашты Атаның ұрпақтары Қыр мен Сырға жайылып, қабырғалы елге айналған. Қазір олардың саны шамамен 7200 түтіннен асып отыр. Шамамен деген сөз бекерге айтылып отырған жоқ. Себебі осы екінші қайтара басылып шығып отырған Шаштылар шежіресіне Шығыс, Солтүстік Қазақстан облыстарындағы ағайындар толық енбей отыр. Сонымен қатар Қытайда, Өзбекстанда қалып қойған ағайындар баршылық. Олардың халық арасында бар дегенмен шежіреге енгізілмей нақтылы есеп болмағандықтан еңбекке қоспады. Келешекте осы олқылықтың орнын толтыруға ұрпақтарымыз жұмыс істеуі керек. Ал Шашты Атаның өзі кім болған? Көне көз қариялар аузынан жазып алынған деректерге қарағанда атамыздың шын аты – Кеңшегүл. Торғайдың немерелерінің ішінде ең көне кісі екен. XVI ғасырда өмір сүрген. Сүйегі Жаңақорған ауданындағы Қорасан Ата мазарына жақын. Осы замандағы көріпкел әулиелердің кебінін бөліскен байырғы бабамыз Көкмұрын, Шашты Ата бабаларымыздың мүрдесі сол жерде жатыр. Кеңшегүл де ұрпақтар басына аты-жөні жазылған Көк-Тас қойды. Мүрделердің арасы бес метр, сондықтан келешекте осы екі бабаға арнайы, қасиетті бір жерді соғуға арналған орын жасалынбақ. Соны болса бұл ниет те орындалар. Дегенмен мүрденің нақты орны тек бір Аллаға аян. Бүгінгі Торғайдың 15-16-шы ұрпақтары өмір сүріп, өркен жайып келеді. Жеті ру Шаштыларды қазір кітапқа енгіздік деп сеніммен айтуға болмайды. Себебі бұрын жазба түрінде шежіре жазылып, сақталмағандықтан, кейбір орталардағы аталардың аты-жөні ұмыт болған жағдайлар байқалады. Сондықтан осы шежіреде көрсетілген аталармен, ұрпақтармен шектелуге тура келеді. Бұрынғы қариялардың айтуы бойынша Бабамыздың төрт-бес жасар бала күнінде Әмударияның арғы жағынан келген әлдекімнің басқыншылары зорлықпен тартып әкетті деседі. Тарихи біздің жерге, елге талай жаулар көзін салып, ойран салған ғой. Сол заманда Қызыл-бастар (Ирандықтар) немесе Түрікмендер басқыншылық жасағаны болуы мүмкін. Дегенмен нақты, тарихи дерек болмағандықтан оқиғаның қалай болғанын дәл басып айту мүмкін емес. І нұсқа Арада талай жылдар өтсе де, жоғалған ұлдан хабар-ошар болмай, ата-ана мен ағайын-туған үміттерін үзе бастайды. Ең сүйікті кеңкешінен жауырыншықта кесте жазып қалған Торғай қатты қамыға түсіп, бірде өзінің ішін улап отырған бір Молдашан атты қожақа барып, мұның шарасы емес пе: – Тақсыр, қашан келсем, сіз жайнамазыңызды алдыңызға жайып тастап, бір Аллаға мінажат қып отырасыз. Сол мінажатыңызға біз пақырды да қосып қойсаңыз қайтеді еді? Уа, он бес жылдар бері баламнан айрылып, іздеп табылмай, көңілімнің жұбаныш таппағаны өзегімді өртеп, өзімнің көкетті төрім ішіне жазылып жүрген ғой. Жалбарыншы тілек тілеп өзегімді сізге тапсырғалы келіп отырмын, – дейді. Молдашан – Қорасан Атаның әулиелі ұрпағы, аузы дуалы қасиетті кісі екен дейді. – Мақұл, мұңтиіп, дуа қылып көрейін, – дейді қожекең. Сол жолы Торғы пірінің үмітіне үміт шығады. Дуагөй қария таң атқанша да жайнамаз үстінде отырып, көз ілмей тілеу тілейді. Нәтижі – қасиетті Рамазан айының соңғы күндері. Таңертеңгі сәресінде ішіп, тыныс алған қожа қонаққа қарады да мойнын бұрып алып былай деді: – Алла тілегіңді қабыл еткен екен. Енді ауылына қайта бер. Үйіңнің іргесіндегі ақ шаңдақтан шапқан жабың жалбарына кісінейді. Сонан бәрін танитын аттайсың. …Мұны естіген «мұңтиіп қуаныштан» Торғының баласы ауылына қарай тура шабады. Шынында да Торғының ақбоз жабы кісінеп талқан ойнап топырағын шығарып ақ … Шаңдақ жер бар еді. Анадайдан атынан қарғып түскен отбасын осы шаңдақта – үсті-басы саусақ-саусақ, ұзын шашы шырпыдайтылып көзіне түскен, жалаңаяқ, жалаңбас беті біреуді ортаға алып, әрлі-берлі түрткілеп, мазақтап күліп отырған балаларын көреді. Күлегештерді қуып жіберіп, мазаға қалдырған бейбақты құшақтап, еңіреп жылаған Торғы бабамыз сол мезеттен бастап мүжілмеген шашын көреді, өлгеніндей болып зар қақсайды. – Балам-ай!.. Сен тірі көретін күнді көрмей жылай жіберген екенмін, – дейді. Торғы-кең жасында із-түзсіз жоғалтып кеткен Кеңшегүлдің бүгінгі күнге есен-сау келгенін, тоғыздар шамасында болса керек. Өліге санап жүрген немересін қайта тауып, шаттыққа кенелген Торғы ақбоз атын қарғықұлшып шауып, улап-асып қуанышқа бөленеді. Тойдың соңында Алладан кейін қарылықшы Мәделіқажыға көп-көп алғысын айтып тұрып, дуагөй қожанан бата сұрайды: Сонда қожекең: – Құдіреттің күшімен жоғалған ұрпағыңды қайта іздеп тауып, мұңтиіп! Өзің бір күні жерге тұтқынға түскен екенсің. Күнсіз құлдық қамытын киіп қожайының қызметін етіп жүретін едің де, түбінде төрің шынды, айналаң қадірлі жаман қалып еді. Күннің тұтқын құлына айналғаныңды бәрі сезбеген қиыншылықты түсі. Сонда баланың жалбарыған сөзің кеткен уәзіпке жәрдем жазады. Шашты атамыз бөрі ұстап оралғанын жұртыңды ысыраптай-ау!.. – деді. Тойға жиналған жұрт мұңси шөгіп тыңдайды. – Апырай-ай! Әруақтанымнан садақа кетеғой, тақсыр! – деп күліп қошемет қылады. Мәделіқажы сөзін әрі қарай сабақтайды: – Бұл бала Шашты бабаңның киелі есімімен құлдықтан құтылды. Енді оның бұдан арғы аты есімі Шашты болсын. – Әумин! – деп әлеумет қол көтереді. Иллаһи, Шаштылардың өмірі ұзақ, дәулеті өркен, ер ұрпағы да көп болып, жеті рулы елге айналсын, – деп Мәделіқажы ақ батасын береді. – Әумин! – деп әлеумет қол көтереді. Дуагөй қожанан тағы да: – Уа, Шашты бабаңның бүгінгі ұрпақтары, ұрпағының ұрпақтары! Бұл баланың жалбарысып саған тартқан бір бата-тілегін барлығың да қабыл алыңдар. – Айтыңыз, айтыңыз! – деп түгелден көпшілік. – Айтам, Шаштылардың ұрпақтары ақырдың қияметшілгісіне шейін бір-бірімен сыйласып, ағайын-туыс болып қалсын! Бір кісінің баласындай тату-тәтті өмір сүрсін. Бір-бірінен киянаттық жасамасын. Ағайынын алапат, жақынын жамандыққа жарамасын. Аласдандық тілемей, қатарынан қоссын, асып кеткенді күндемей, мақтансын етсін. Байы – биі, жарлысы – кедейі мін-ажинамасын. Жарлысы да қасындағы байынынан қорсайпқа түспей, «қордаланамын» деп лепірмесін. Шашты ұрпағына мейірім, шафқат, қайырымдылық жолдас болсын. Әумин! – Әумин! – деп көпшілік бір дауыстан бата жасап, беттерін сипайды. Бұл – бабаларымыздың ұрпақтарынан, Уақыт-мезгілі атынан берген анты, серті сөзі еді. Бұл сөздің бері де, міне, 400 жылдан астам уақыт өтіпті. ІІ нұсқа Арада ошақты жыл өткен кезде, Торғы бабамыз сол кездегі Жібек жолымен ары-бері өтіп жатқан саудагерлермен жолығып бір мемлекетте көптеген құлдар еніпті-міс, қазақ шаруашылығында еңбек етіп жүрген жерінен жөнінде хабар естиді екен. Сол хабарды нақтыланып, іздеуге атын анықтап, баласын-немересін тауып алу үшін, қасына қажетті нөкерлерін қақа елде сапарға шығады. Арада талай қиыншылықтар кездесіп, елшілердің көріп, айтқан сөзі есінен, пиғылына өтіп жолда шыдамайды. Қиындықпен келгенін, мүмкіндігі шеңберінде Алладан жәрдем тілеп, патшасынан жоғыттың, жоғалған баласын іздеп келетінін, уәдесін айтып, оның баласын көрсетуін өтінеді. Егер бала табылса, онда баланың құнын төлеп, алып қайтатынын айтады. Уәде бойынша патша далада жұмыс істеген құлдардың ішінен ұлын танып алып, баласын нақты таныса ғана және келісімде байланғандай құнын толық өтеп жайлайды, балаға бостандық беретінін айтады. Торғы бабамыз жұмысқа жегілген құлдарды аралап, ішінен шашы жалбырап өсіп кеткен бір құлды таниды. Қасына жақындап барып, ол шыққанын айтып, денесіндегі өсіп кеткен қалдыраған қара таңбасын ерекше көреді. Баласын патшаға келіп, мұны менің өзімнің балам екенін айтып, құн төлеп елге алып кеткен екен. Өліге санап жүрген немересін қайта тауып, шаттыққа кенелген Торғы бабамыз ақбоз атын құрбандыққа шалып, улап-асырып той жасайды. Табылғандағы шашы ұзын болғанына байланысты атын Шашты бала қояды. Соныннан елше есімі Шашты-Ата болып қалыптасып кеткен. Шашты-Ата бабамыз, Кеңкегүл Күпшегіұлынан өткен бабаларымыздың серті бұзылмай орындалған. Ол өсе келе ел-жұртына сыйлы, аузы дуалы заматқа-қарияға айналған. Елін елдеген, батыр жігіттерін құзғынды басқарған, талай жанқиярлық ерліктер көрсеткен кісі деседі. Сол кезде заман солай болған. Бірақ Кеңкегүлдің атын Шашты Атаға айналдырған оның жаужүрек батырлығы мен қырағы шешендігін ғана емес, ерекше тақуалығы, кіршіксіз имандылығы болса керек. Қазақта (жалпы Түркіте) «Ата» деген атау әдетте әулие-әмбиелерге, әруақты абыздарға теңеледі. Мысалы Бекет-Ата, Қорасан-Ата, Баба-Ата, Сунак-Ата, Оқшы-Ата, Ғайып-Ата т.б. Біздің бабамыз Шашты Ата да заманында осындай қасиетті кісілердің жолын қуып, тұрақты жолынан таймай өмірден өткен. Бабамыз тоғыз тірісінде өзінің өрбіген жеті ұлын Айдарғазы, Бошай, Шаңғ, Шегір, Лалай, Күнім, Байсары – қатарынан алатын болған екен. Барлық ұрпақтарын ақырдың күнгісіне аманат қылып, Алланың құлы, Мұхаммедтің үмбеті болып жалғассын. Бір-біріне қиянат жасамасын. Ағайынын алапат, жақынын жамандыққа жарамасын. Аласдандық тілемей, қатарынан қоссын, асып кеткенді күндемей, мақтанын етсін. Байы – кедейін, жарлысын – құлысын мін айтпасын. Жарлысы да қасындағы байының қорсайған түсіп, «қордаланамын» деп лепірмесін. Шашты ұрпағына мейірім, шафқат, қайырымдылық жолдас болсын, – деп дуаласты. Сондай бері де, міне, 400 жылдан артық уақыт өтсе де осы бабаның ұрпақтары бұзбаса керек. Қазақтың ұлы батыры, халық көсемі, азаттық үшін күрескен Тұрғанбай датқа 1845–1850 жылдары бабамыздың Шашты-Ата ұрпақтарының батырлығына сүйсініп, ерекше көңіл аударып, бір руының атауына айналған атамызға арнап арнайы ақ боз ат сойып, ас беріп, бата жасап, жеті буынынан асып кеткен Шашты-Ата ұрпақтарының бұдан былай да қыз алыспай, бұрынғыша туысқан болып қала беретінін жөнінде сөздерін айтқан екен. Сол қабылданған серт осы уақытқа дейін мәнін жоғалтпай жалғасып, орындалып келеді. Арада қайталан 150 жылдан астам уақыт өткенде Шашты Ата ұрпақтары бірінші рет өздерінің шежіре кітабын 2002 жылы шығарып, барлық ұрпақтар жиналып, кітаптың тұсау кесерін жасап, арнайы жылқы сойып, асын беріп, құран бағыштап, 14 буынынан асып кеткен Шашты ұрпақтарының ары қарай да өзара қыз алыспай, бұрынғыша туысқан болып қала беретін жөнінде сертті сөздерін айтты. Қазір Шашты атаның ұрпақтары 16–17 буыннан асып барады. Бұл кітаптың соңғы бөлімінде «Ұрпаққа Өсиет» – жазылып, келешек ұрпақтар үлгі есебінде, басшылыққа алып, өздерінен кейінгі ұрпақтарға осы айтылған-жазылған өсиетті бұзылмастай орындауды тапсырған.